Московий

Ҡалып:УкМосковий (Ҡалып:Lang-lat, Mc) — Менделеевтың периодик таблицаһының 7-се осор, 15-се төркөм элементы. Тәртип номеры - 115. Атом һаны — 115, иң тотороҡлоларҙан һаналған нуклиды ²⁸⁹Mc (ярым тарҡалыу осоро Ҡалып:S тип баһалана)

Символы

Московий элементының символы - Mc (Московий тип уҡыла).

Исеме

115-се элемент өсөн башта унунпентий системалы исеме ҡулланыла, ул тәртип һанының латинса тамырҙарынан төҙөлгән булған, йәғни, Ununpentium — һүҙмә-һүҙ «бер-бер-бишенсе».

2016 йылдың 8 июнендә ИЮПАК элементҡа Мәскәү өлкәһе хөрмәтенә «московий» (Moscovium, Mc) исемен бирергә тәҡдим итә, сөнки тап шунда Ядро тикшеренеүҙәре берләштерелгән институты (Дубна) урынлашҡан. Баш ай йәмәғәтселек менән фекер алышыуҙарҙан һуң, 2016 йылдың 28 ноябрендә, 115 -сы элементҡа «московий» исеме раҫлана .

Тарихы

Московий 2004 йылда Рәсәйҙең (Дубна) ҡалаһында урынлашҡан Ядро тикшеренеүҙәре берләштерелгән институты һәм АҠШ-тың Калифорния штаты Ливерморе ҡалаһында урынлашҡан Ливерморе милли лабораторияһы тарафынан асылған.

Сығарып алыу

Московий изотобы ядро реакциялары һөҙөмтәһендә сығарып алына:

${}^{\mathrm{2}\mathrm{4}\mathrm{3}}{}_{\mathrm{9}\mathrm{5}}\mathrm{A}\mathrm{m}+{}^{\mathrm{4}\mathrm{8}}{}_{\mathrm{2}\mathrm{0}}\mathrm{C}\mathrm{a}⟶{}^{\mathrm{2}\mathrm{8}\mathrm{9}}{}_{\mathrm{1}\mathrm{1}\mathrm{5}}\mathrm{M}\mathrm{c}+2{}^{\mathrm{1}}{}_{\mathrm{0}}\mathrm{n}$

${}^{\mathrm{2}\mathrm{4}\mathrm{3}}{}_{\mathrm{9}\mathrm{5}}\mathrm{A}\mathrm{m}+{}^{\mathrm{4}\mathrm{8}}{}_{\mathrm{2}\mathrm{0}}\mathrm{C}\mathrm{a}⟶{}^{\mathrm{2}\mathrm{8}\mathrm{8}}{}_{\mathrm{1}\mathrm{1}\mathrm{5}}\mathrm{M}\mathrm{c}+3{}^{\mathrm{1}}{}_{\mathrm{0}}\mathrm{n}$

${}^{\mathrm{2}\mathrm{4}\mathrm{3}}{}_{\mathrm{9}\mathrm{5}}\mathrm{A}\mathrm{m}+{}^{\mathrm{4}\mathrm{8}}{}_{\mathrm{2}\mathrm{0}}\mathrm{C}\mathrm{a}⟶{}^{\mathrm{2}\mathrm{8}\mathrm{7}}{}_{\mathrm{1}\mathrm{1}\mathrm{5}}\mathrm{M}\mathrm{c}+4{}^{\mathrm{1}}{}_{\mathrm{0}}\mathrm{n}$

Физик үҙенсәлектәре

Московий - висмутҡа оҡшаған күсмә металл тип фараз ителә. Уның тығыҙлығы 13,5 г/см кимәлендә тип көтөлә. Московийҙың иреү температураһы яҡынса 400 °C булыр тип фаразлана, һәм, моғайын, висмутҡа ҡарағанда ауырыраҡ ирер.. Московий номиналь йәһәттән азот (пниктогендар) кесе төркөмөнә инә.

Химик үҙенсәлектәре

Московий окисланғанда үҙ төркөменең еңел аналогтарына түгел, ә һелтеле металдарға оҡшашыраҡ булыр тип көтөлә.

Һылтанмалар

• Московий//Большая российская энциклопедияҠалып:Недоступная ссылка
• Московий на Webelements

Әҙәбиәт

• Московий// Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. 10-й т. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.